Một trong những bài thơ nổi tiếng nhất của đại thi hào Việt Nam thế kỷ 18 Nguyễn Du (1766-1820) đã được Nhà xuất bản Kim Đồng phát hành dưới dạng sách nghệ thuật.
 |
| Bìa của cuốn sách nghệ thuật 'Ký Mộng' (Nhật ký của một giấc mơ). (Ảnh: NXB Kim Đồng) |
Sách nghệ thuật có tựa đề 'Ký Mộng' (Nhật ký một giấc mơ), giới thiệu các bài thơ và một số đoạn trích trong Truyện Kiều, tác phẩm nổi tiếng nhất của Nguyễn Du, qua 27 bức tranh và tranh vẽ.
Những câu thơ được Nguyễn Du ghi lại giấc mộng thấy bà vợ cả họ Đoàn (con gái Hoàng giáp Đoàn Nguyễn Thục) ở Thái Bình (mất đã 3 năm) về thăm. Nỗi buồn phải xa người vợ thân yêu và những cảm xúc nội tâm khác của ông được trình bày một cách hùng hồn xuyên suốt bài thơ.
Là ấn phẩm mới kỷ niệm 65 năm thành lập nhà xuất bản, tập thơ Ký Mộng (Nhật ký của một giấc mơ) đã được họa sĩ Gen Z Niayu minh họa bằng những bức tranh sơn mài đầy chất thơ.
Chia sẻ về cuốn sách nghệ thuật, Niayu nói rằng cô luôn xúc động trước những bài thơ của Nguyễn Du, những bài thơ đứng trước thử thách của thời gian để chiếm được trái tim của độc giả từ các thế hệ khác nhau.
“Thông qua những bức tranh của mình, tôi không chỉ muốn vẽ các nhân vật trong thơ Nguyễn Du mà còn vẽ nên tâm hồn của nhà thơ được ca ngợi”, họa sĩ 25 tuổi nói.
 |
| Là ấn phẩm mới kỷ niệm 65 năm thành lập nhà xuất bản, tập thơ Ký Mộng (Nhật ký của một giấc mơ) đã được họa sĩ trẻ Niayu minh họa bằng những bức tranh sơn mài đầy chất thơ. |
Lễ giới thiệu sách đến độc giả vừa được tổ chức trên Đường sách TP.HCM vào ngày 12/6.
Tuy nhiên, theo các nhà phê bình văn học, những câu thơ không chỉ phản ánh cảm xúc, nỗi niềm của riêng ông mà còn là những vấn đề, trăn trở của xã hội lúc bấy giờ.
Niayu cho biết cô cảm thấy áp lực rất lớn khi phải trình bày tác phẩm một cách mới mẻ, sáng tạo mà vẫn giữ được tinh thần nguyên bản của bài thơ.
"Các bức tranh cần phản ánh văn hóa phương Đông nhưng cũng có nét đặc trưng riêng để không bị nhầm lẫn với tác phẩm của các họa sĩ khác", cô nói.
Cô nói rằng những bức vẽ của cô bị ảnh hưởng bởi những bức tranh của họa sĩ Việt Nam nổi tiếng Lê Phổ, cũng như những bức tranh sơn mài truyền thống của Việt Nam.
Lê Minh Quốc, Chủ tịch Hội Nhà văn Việt Nam cho biết, ông đánh giá cao Niayu khi cô chọn sơn mài truyền thống làm chất liệu cho các bức tranh của mình trong cuốn sách.
Người đưa thơ Việt Nam lên một tầm cao mới
Đại thi hào Nguyễn Du (1765 - 1820), còn có bút hiệu là Thanh Hiên, thuộc một trong những gia đình quý tộc bậc nhất ở Kinh thành Thăng Long (nay là Hà Nội). Các thành viên trong gia đình ông đều là những học giả, quan lại triều đình thời Lê.
 |
| Một bức tranh sơn mài từ cuốn sách nghệ thuật 'Ký Mộng' (Nhật ký của một giấc mơ). |
Cuộc sống thời thơ ấu êm đềm của ông bị gián đoạn bởi cái chết của cha ông khi ông lên 9 tuổi. Ba năm sau, mẹ ông cũng qua đời.
Sinh ra và lớn lên trong thời loạn lạc, Nguyễn Du đã chứng kiến nhiều biến động trong quá trình chuyển giao từ nhà Lê sang nhà Nguyễn giữa thế kỷ 18-19.
Một cuộc nổi dậy do anh em nhà Nguyễn ở làng Tây Sơn, tỉnh Bình Định ngày nay, trong số nhiều cuộc nổi dậy của nông dân nghèo khổ trên khắp cả nước lúc bấy giờ, đã đặt dấu chấm hết cho triều đại Lê-Trịnh đang suy yếu.
Những biến động lịch sử đã chia cắt gia đình ông và khiến ông rơi vào cảnh nghèo khó. Đây cũng là thứ giúp ông mở rộng tầm mắt để ông có thể nhìn thấy những hiện thực trần trụi của xã hội phong kiến Việt Nam, nơi mà đa số người dân phải chịu cảnh lầm than, bất bình đẳng và tàn ác.
Dù trung thành với nhà Lê, Nguyễn Du nhận ra rằng việc thực hiện ước mơ khôi phục chế độ cũng vô ích và cuối cùng đành chấp nhận những thay đổi về chính trị.
Sau khi nhà Tây Sơn sụp đổ, vua Gia Long, người mới trị vì nhà Nguyễn, cho gọi ông vào triều. Nguyễn Du miễn cưỡng nghe theo nhưng cảm thấy không thiết tha gì đối với sự nghiệp làm quan của mình.
Những thăng trầm của lịch sử và cuộc đời của chính ông đã biến ông từ một nhà quý tộc trở thành một nhà nhân văn và một nhà thơ hiện thực, có trái tim vô cùng xúc động trước những mảnh đời bất hạnh.
Trong cuộc đời 55 năm của mình, đại thi hào đã để lại một di sản đồ sộ gồm ba tuyển tập chữ Hán, tổng cộng 250 bài thơ Thanh Hiên Thi Tập (Thơ Thanh Hiên), Nam Trung Tạp Ngâm (Các bài thơ khác nhau) và Bắc Hành Tạp Lục (Những bài viết linh tinh trong một chuyến đi về phương Bắc), cũng như Truyện Kiều được biết đến nhiều nhất.
 |
| Đoạn Kiều bị mắc kẹt ở lầu Ngưng Bích, một ngôi nhà lạc thú mà nàng bị bán vào. |
Truyện Kiều được coi là tác phẩm văn học kinh điển nhất của Việt Nam. Kiệt tác đã được dịch ra hơn 20 thứ tiếng và được ấp ủ vì sự sáng tạo, tư duy độc lập và chắt lọc văn hóa Việt Nam.
Ban đầu được biết đến với tên gọi “Đoạn trường tân thanh” (Tiếng khóc mới từ trái tim tan vỡ), Truyện Kiều dựa trên cốt truyện của một cuốn tiểu thuyết văn xuôi Trung Quốc có tựa đề “Kim Vân Kiều truyện” được viết vào thế kỷ 17. Ban đầu bài thơ được viết bằng chữ Nôm - loại chữ dân dã của Việt Nam được sử dụng rộng rãi từ thế kỷ 15 đến thế kỷ 19.
Cuốn tiểu thuyết cổ điển dài 3.254 dòng được viết bằng chữ “lục bát”, hình thức bao gồm các dòng xen kẽ sáu và tám âm tiết, một dạng thơ truyền thống của Việt Nam.
Nó kể lại cuộc đời, những thử thách và hoạn nạn của Thúy Kiều, một thiếu nữ xinh đẹp, tài năng, đã phải hy sinh thân mình để cứu cha và em trai mình ra khỏi ngục tù.
Cô bán mình vào cuộc hôn nhân với một người đàn ông trung niên, không ngờ hắn là một tên ma cô. Hắn ta sau đó đã ép cô vào con đường mại dâm, đánh dấu sự khởi đầu của một loạt các sự kiện bi thảm trong cuộc đời cô.
Xuyên suốt bài thơ, Nguyễn Du đã khắc họa vẻ đẹp của tình yêu chân chính, thủy chung và niềm hi vọng công lý không khuất phục.
Kiệt tác thơ này đã lan tỏa tinh thần và ảnh hưởng ra nước ngoài, khi nó được xuất bản bằng 20 thứ tiếng khác nhau trên toàn thế giới.
 |
| Khắc họa cuộc đời đầy gian truân của Thúy Kiều, một thiếu nữ xinh đẹp, tài năng phải bán mình cứu cha thoát khỏi cảnh ngục tù, Nguyễn Du đã vượt qua định kiến xã hội khắc nghiệt để ca ngợi vẻ đẹp hình thể, tâm hồn cũng như tài năng và nhân cách của Kiều. |
Nguyễn Du đã ra đi cách đây 195 năm, nhưng di sản văn học và sự nghiệp chói lọi của ông được mọi người không chỉ ở Việt Nam mà trên toàn thế giới ngày nay ghi nhớ.
Năm 1965, ông được Hội đồng Hòa bình Thế giới vinh danh là Danh nhân văn hóa thế giới cùng với 8 người khác vì những cống hiến của ông đối với văn học Việt Nam và văn hóa thế giới.
Ông cũng được Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn hóa Liên hợp quốc (UNESCO) công nhận là Nhân vật Văn hóa Thế giới tại phiên họp Đại hội đồng lần thứ 37 ở Paris năm 2013.